Çocuk Cerrahi ve Üroloji

Çocuk Cerrahi

Çocuk Cerrahi, gebelik döneminden başlayıp ergenlik çağını da içine alan bir yaşam süresi içerisinde görülen ve cerrahi girişimle düzeltilebilen hastalıkların önlenmesi, tanısı ve tedavisi ile uğraşan bir tıp uzmanlık dalıdır. Bu hastalıklar doğumsal bozukluklara bağlı oluşabileceği gibi doğumda var olmayıp sonradan da (çocukluk döneminde) ortaya çıkabilirler.

Kazalar, tümörler ve enfeksiyöz/iltihabi durumlar sonradan oluşan hastalıkların belli başlılarıdır. Çocuk cerrahi ile ilgili hastalıklar genellikle solunum, sindirim ve boşaltım/üreme sistemlerini etkilemekte olup karın duvarı/kasık bölgesi, deri, yumuşak dokular ve baş/boyun bölgesinden de köken alabilirler.

Çocuk cerrahinin ilgi alanına giren hastalıkların bazılarında ameliyata gerek kalmadan tedavi mümkünken, çoğunda; açık ya da kapalı (endoskopik) yöntemle uygulanan ameliyatların yapılması gerekmektedir. Bu ameliyatlar, genellikle, belli bir araştırma ve hazırlık döneminden sonra yani “elektif” koşullarda yapılırken, bazı durumlarda yaşamı kurtarmak veya organ ve dokuları korumak için “acil” koşullarda ameliyat yapılması gerekmektedir.

Çocuk cerrahi uzmanı, yukarıda belirtilen tüm durumları; almış olduğu eğitim, edindiği deneyimler ve elindeki olanaklar (ekip ve ekipmanı) temelinde sentezleyip çocuğun sağlığı için en uygun şekilde kullanır. Bunu yaparken çocuğun haklarına saygılı davranması en önemli özelliklerinden birisidir.

Çocuk cerrahlarının uğraştığı belli başlı hastalıklar; doğumsal ve edinsel olmak üzere iki grup halinde özetlenebilir.

Doğumsal Hastalıklar

Annenin çocuğa gebe olduğu dönemde başlayan bu hastalıklar; baş, boyun, göğüs, karın, anüs (makat), kasık ve genital bölgelerden köken almış olabilir. Bu grupta yer alan belli başlı hastalıklar:

• Yemek borusunun doğuştan tıkalı olması ya da yokluğu (Özofagus Atrezisi),
• Karın ve göğüs boşluğunu ayıran zarın delik olması (Diyafragma Fıtığı),
• Bağırsakların belli bir bölümünün tıkalı olması (İntestinal Atrezi),
• Karın ön duvarının açık olması ve karın içi organlarının buradan dışarı çıkması (Omfalosel, Gastroşizis),
• Göbek fıtığı (Umbilikal Herni),
• Dışkı yapılan yerin kapalı olması (Anal Atrezi),
• Safra yollarının yokluğu (Biliyer Atrezi),
• Üst idrar yollarındaki darlıklara bağlı böbrek genişlemeleri (Hidronefroz),
• Alt idrar yolundaki darlıklar (Posterior Üretral Valf),
• İdrar deliğinin açılma yeri ile ilgili bozukluklar (Hipospadias, Epispadias),
• Testisin yerinde olmayışı (İnmemiş Testis),
• Cinsiyet gelişim bozuklukları.

Edinsel Hastalıklar

Doğum sırasında var olmayıp, erişkinliğe doğru devam eden süreçte çevresel etkenlere veya gelişimsel bozukluklara bağlı olarak sonradan ortaya çıkan bu hastalıkları birkaç alt grupta sınıflandırmak mümkündür.  Bu hastalıklar; baş, boyun, göğüs, karın, anüs (makat), kasık ve genital bölgelerden köken alabilirler. Kazalar, tümörler ve enfeksiyöz hastalıklar bu gruba girerler.

Çocuk Üroloji

Bireyin anne karnından başlayıp ergenlik sonuna kadar devam eden yaşam sürecinde görülen ve boşaltım/üreme sistemini (genitoüriner sistemi) etkileyen hastalıkların önlenmesi, tanısı ve tedavisi ile uğraşan bir tıp uzmanlık dalıdır. Bu hastalıklar, anne çocuğa hamileyken başlayabildiği gibi, diğer bir deyişle doğumsal olabildiği gibi çevresel/gelişimsel etkenlere bağlı olarak sonradan da ortaya çıkabilir yani edinsel de olabilir.

Günümüzde, gebeliklerin daha yakın ve dikkatli izlenmesinin bir sonucu olarak çocuk ürolojisi ile ilgili doğumsal hastalıklara daha erken tanı koyulabilmekte, dolayısıyla daha etkin bir izlem ve tedavi yapılabilmektedir. Bu grupta yer alan belli başlı hastalıklar:

• Üst idrar yollarındaki darlıklara bağlı böbrek genişlemeleri (Hidronefroz),
• Böbreğe idrar kaçması (Vezikoüreteral Reflü),
• İdrar kanalında darlık (Üreterovezikal Darlık),
• Alt idrar yolundaki darlıklar (Posterior Üretral Valf),
• İşeme bozuklukları (Disfonksiyonel İşeme),
• İdrar deliğinin açılma yeri ile ilgili bozukluklar (Hipospadias, Epispadias),
• Sünnet derisi hastalıkları (Fimozis, Parafimozis, Balanit),
• Testisin yerinde olmayışı (İnmemiş Testis), cinsiyet gelişim bozuklukları.

Bunların dışında, boşaltım/üreme sistemini ilgilendiren gerek kazalara bağlı yaralanmalar, gerekse tümör ve enfeksiyöz hastalıklar da çocuk ürolojisi alanı içerisine giren edinsel (doğumdan sonra oluşan) hastalıklardır.