YANLIŞ

Taze balık her zaman marketteki dondurulmuş balıktan iyidir.

DOĞRU

Bildiğiniz gibi balık çok çabuk bozulabilir. Eğer aldığınız balığın taze olduğuna emin değilseniz, dondurulmuş balık daha sağlıklı olabilir. Dondurulmuş balıklar, tutulur tutulmaz gemideyken işlenir ve çabuk bozulan iç organları atılır. Oysa taze diyerek satılan balıkların, yakalandıktan sonra siz alıncaya kadar ne kadar beklediklerini bilemezsiniz.

YANLIŞ

Balıkların sağlığa yararı, zararlı etkilerinden daha fazladır.

DOĞRU

Birçok ürün gibi balığa da bir takım zararlı kimyasallar (özellikle cıva) bulaşmış olabilir. Bu nedenle belli grupların (gebeler, bebekler vs.) balık tüketimi sınırlandırılmalıdır.

YANLIŞ

Düzenli balık yemenin yalnızca kalp sağlığı açısından faydası vardır.

DOĞRU

Düzenli balık tüketimi, ölümcül kalp hastalıklarına yakalanma riskini %36 oranında azaltır. Bunun yanında depresyon, yüksek tansiyon, bazı romatizmalar, inme (felç) ve bazı kanser türleri üzerinde olumlu etkileri vardır.

YANLIŞ

Balığın yararlı etkilerinden yararlanmak için ayda 1-2 kez yemek yeterlidir.

DOĞRU

Amerikan Kalp Cemiyeti (AHA), haftada en az 2 porsiyon (1 porsiyon: 100 gr) yağlı (Omega-3 yağ asitlerinden zengin olduğu için) balık yemeyi öneriyor.

YANLIŞ

Balık yiyenler daha akıllı olur.

DOĞRU

Bu konuda bir bilimsel veri bulunmamaktadır. Ancak haftada en az bir gün fırın veya ızgara balık yiyenlerde hafızanın daha kuvvetli olduğu, yaşlanmaya bağlı zihinsel aktivitelerdeki azalmanın ve Alzheimer hastalığına yakalanma riskinin daha az olduğu bilinmektedir.

YANLIŞ

Doğal ortamda yetişen balıklar, çiftlik (kültür) balıklarından daha iyidir.

DOĞRU

Çiftlik mi deniz balığı mı sorusu hep sorulur. Aslında ikisinin de olumlu ve olumsuz yanları vardır. Deniz balığının hangi ortamlarda bulunduğunu, ne yediğini bilemezsiniz. Dolayısıyla cıva, pestisitler (zararlı bitki ve hayvanlara karşı kullanılan ilaçlar) ve PCB gibi zararlı kimyasallar içeriyor olabilir. Bunun yanında deniz balıklarının yakalandıktan sonra hangi koşullarda saklandığını, hangi koşullarda önünüze geldiğini bilemezsiniz. Buna karşın deniz balıkları daha lezzetlidir ve Omega-3 yağ asitleri yönünden daha zengindir.

Kültür balıkları, beslenmelerine bağlı olarak Omega-3 yönünden zengin olmayabilir. Ama bütün yetişme süreci kontrollü olduğu için daha sağlıklı olabilir. Ülkemizde kültür balığı ihracatı önemli bir yer tuttuğu için zararlı maddeler (hormon, antibiyotik vb.) yönünden yurt içi ve özellikle yurt dışı alıcıları tarafından sıkı denetlenmekte ve belirli standartlarda yemler verilmektedir.

YANLIŞ

Taze balık, balık gibi kokar.

DOĞRU

Taze balığın normalde hiç kokusu olmaz veya çok az deniz kokar. Eğer balık gibi kokuyorsa ve/veya buzdolabını her açtığınızda dışarı balık kokusu çıkıyorsa o balık bayat demektir. Bilindiği gibi taze balığın gözleri cam gibi berrak (donuk değil), derisi diridir (parmakla dokunarak anlaşılabilir).

YANLIŞ

Balık sevmiyorum, Omega-3 yağ asitlerini hap şeklinde de alabilirim.

DOĞRU

Omega-3 yağ asitlerini içeren balık yağı kapsülleri, doğal balık ile aynı yararı sağlamaz. Son zamanlarda yapılan bilimsel çalışmalar, dışarıdan alınan Omega-3 içeren balık yağının, kalp damar sağlığına bir etkisinin olmadığını göstermiştir.

YANLIŞ

Gebe kadınlar balık yememelidir.

DOĞRU

Tam tersi, gebe kadınlar haftada 350 gr balık yemelidir. Balık, bebeğin beyin gelişimi için önemli besinler içerir. Yapılan çalışmalarda, düzenli balık yiyen annelerin çocuklarının, zihinsel yönden daha başarılı olduğu görülmüştür.

Bu konudaki problem, bazı balıkların yüksek oranda cıva içerebilmesidir. Yüksek miktarda cıva, bebeğin beyin gelişimini olumsuz etkileyebilir. Küçük balıkları yiyerek beslenen büyük balıklarda, cıva oranının yüksek olması olasıdır. Aynı zamanda büyük balıklar daha uzun yaşar ve dolayısıyla cıvaya daha uzun süre maruz kalır. Bu nedenle gebelerin kılıç balığı gibi büyük balıklardan kaçınması gerekir.

YANLIŞ

Balık ne şeklide pişirilirse pişirilsin yararlıdır.

DOĞRU

En sağlıklı balık, fırın ve ızgarada pişendir. Derin yağda kızartılan balıkların içerdiği yararlı maddeler kaybolur. Hatta sürekli doymuş ve trans yağlarda pişirilen balık yiyenlerde, kalp hastalığı ve inme riski daha fazladır.