Hassas (İrritabl) Bağırsak Sendromu

İrritabl Bağırsak Sendromu (İBS), toplumda çok sık görülen ve çoğu zaman insanı hayatından bezdiren bir hastalıktır. Ülkemizdeki görülme sıklığı %10-20 dolaylarındadır. Hastalık halk arasında spastik kolon, spastik kolit veya sinirsel kolit olarak da bilinmektedir. Hastalığın belirtileri; organik bir hastalık olmaksızın dışkılama tabiatında değişiklik, karın ağrısı, dışkılamayla karın ağrısının geçmesi ve hafiflemesidir. İBS, ciddi rahatsızlıklara dönüşme (kanser, vb) gibi bir risk taşımamakla beraber, hastaların yaşam kalitesini ciddi şekilde etkilemektedir. Çok sık görülen bir hastalık olmasına rağmen, doktora başvurmadan bunu bir yaşam biçimi olarak kabul edenlerin sayısı ne yazık ki oldukça fazladır.

Hassas (İrritabl) Bağırsak Sendromu Belirtileri Nedir?

İBS hastaları mevcut şikayetleri nedeniyle işe – okula gidememe, sosyal yaşantılarına ara verme veya erteleme, tatillerini yarıda bırakma gibi sorunları çok sık yaşarlar. İBS, Gastroenteroloji polikliniklerine başvuran hastalarda en çok görülen rahatsızlıktır. İlk basamak hekimlerine başvuran 10 hastadan 1’i İBS hastasıdır. Hastalık, kadınlarda daha sık görülür. 50 yaş üzerinde nadir görülür. Karın ağrısı, İBS hastalarında en çok görülen belirtidir. İBS hastaları özellikle göbek altında ve sol tarafta ağrı hissederler. Stres ve soğuk yiyeceklerin tüketilmesi ağrıyı arttırır. Hasta, dışkılayarak veya gaz çıkartarak rahatlar. Ağrı, kramp ya da sancı şeklinde olabilir. Hasta, gece uykusu sırasında oldukça rahattır. Hastalık sırasında çoğu kez ishal ve kabızlık dönemleri birbirini izler. Kabızlık döneminde sert, tane tane, zeytin veya keçi pisliği görünümünde bir gaita varken, ishal döneminde yumuşak, pelte kıvamında, kokusuz bir gaita görülür.

Hasta; yemek yedikten, özellikle kahvaltı yaptıktan sonra dışkılama ihtiyacı duyar. Bazı hastalarda kabızlık, bazı hastalarda ishal ön plandadır. İshal, çoğu kez ağrısızdır. Dışkı, küçük ve katı bir mukusla (bağırsak mukozasından salgılanan sümüksü bir madde) kaplı olabilir. Bağırsak duvarında bulunan, mukus üreten bezler, ağır hareket eden ve saatlerce bağırsak içinde kalan küçük, katı dışkı parçalarıyla uzun süre temas ederek aşırı uyarılır. Bu nedenle normalden daha fazla mukus salgılarlar. Hasta bazen sadece mukus da çıkarabilir. Hastalar mukuslu akıntıyı, “Makatımdan iltihap geliyor.” diyerek tanımlarlar. Özellikle yemeklerden sonra; karın şişliği, gaz, hazımsızlık, geğirme, yellenme, iştahsızlık, bulantı ve kusma görülür. Hastalar, genellikle, gaz ve şişkinlikten yakınırlar. Çoğu hastada sıklıkla; halsizlik, güçsüzlük, baş dönmesi, bayılma, terleme, çarpıntı, göğüs ağrısı, baş ağrısı, yüzde kızartı, nefes darlığı ve sık nefes alıp verme görülür.

Hastalığın teşhisinde, hastanın verdiği bilgiler çok önemlidir. Yıllardır devam eden karın ağrısı, ishal ve kabızlık dönemlerinin birbirini takip etmesi ve bu durumun bozulmaması İBS’yi işaret eder. Kişinin, geceleri karın ağrısı veya ishal ile uyanma öyküsünün olmaması, İBS’yi diğer organik bağırsak hastalıklarından ayırır.