Rahim Ağzı Kanseri Nedir?

Rahim ağzı kanseri olarak bilinen serviks kanseri rahmin boyun kısmındaki hücrelerde görülür ve dünyada en sık görülen jinekolojik kanserlerin başında gelir. Kanser çeşitleri arasında en sık görülen 14. kanser türü olup kadınlarda kanser türleri arasında ise 4. sıradadır. Ülkemizde dokuzuncu sıradadır. Dünyada yıllık olarak 500 bin vaka tanı almaktadır ve 260 bin vaka rahim ağzı kanserinden yaşamını kaybetmektedir.

Rahim Ağzı Kanseri Belirtileri Nelerdir?

• Menstrüasyon (adet) dönemleri arasında düzensiz kan lekesi veya hafif kanama
• Menopoz sonrası lekelenme veya kanama
• Cinsel ilişki sonrası kanama
• Cinsel ilişki sırasında ağrı
• Sırt, bacak veya kadın cinsel organlarının olduğu bölgede ağrı
• Yorgunluk, kilo kaybı, iştahsızlık
• Artan vajinal akıntı, bazen pis kokulu
• Tek ya da iki bacakta şişkinlik
• İdrar yaparken ağrı

Rahim Ağzı Kanserine Ne Sebep Olur?

Hemen hemen tüm rahim ağzı kanseri vakalarına HPV neden olur. HPV her türlü cinsel ilişkiyle geçebilen çok yaygın bir virüstür. Birçoğu zararsız olan 100’den fazla HPV türü vardır. Ancak en az 15 HPV türü rahim ağzı kanseri için yüksek riskli kabul edilir. HPV 16 ve 18 olmak üzere 2 türü, çoğu rahim ağzı kanseri vakasından sorumludur.

Rahim Ağzı Kanseri Risk Faktörleri Nelerdir?

• Sigara içmek; sigara içen kadınların rahim ağzı kanserine yakalanma olasılığı sigara içmeyenlere göre 2 kat daha fazladır. Bunun nedeni tütünde bulunan kimyasalların rahim ağzı hücrelerindeki zararlı etkileri olabilir.
• Zayıflamış bir bağışıklık sistemine sahip olmak
• Oral kontraseptif hapları 5 yıldan fazla kullanmak (bu risk tam olarak anlaşılamamıştır)
• 5’den fazla doğum yapmış olmak veya erken yaşta doğum yapmış olmak (17 yaş altında)
• Annenizin size hamileliği sırasında hormonal ilaç olan dietilstilbestrol (DES) alması

Rahim Ağzı Kanserinden Korunmak İçin Hangi Önlemler Alınabilir?

Servikal Tarama: Korunmanın en iyi yolu toplum sağlığı merkezlerinde veya hastanelerde 30-65 yaş arasındaki tüm kadınlar için uygulanan rahim ağzı kanser taramasını yaptırmaktır. Tarama sırasında rahim ağzından sürüntü alınır. Alınan bu sürüntü insan papilloma virüsü (HPV) açısından mikrobiyolojik ve patolojik olarak değerlendirilir. HPV aşıları yapılmış olsa bile rahim ağzı tarama testlerine katılmak önemlidir. Çünkü aşı rahim ağzı kanserine karşı korumayı garanti etmez. Anormal servikal hücresel değişiklikler için tedavi aldığınız durumda, tedaviden sonra birkaç yıl daha sık taramaya davet edilebilirsiniz. Tarama yaptırmış olsanız bile olağan dışı vajinal kanama, ağrı ve geçmeyen akıntı durumlarında doktorunuza başvurmanız önemlidir.

Rahim Ağzı Kanseri Aşısı: Rahim ağzı kanserlerinin çoğundan sorumlu olan 2 tür (HPV 16 ve 18) dahil olmak üzere 4 tür HPV’ye karşı koruma sağlayan aşı ülkemizde mevcuttur. Dörtlü aşı genital siğillerin önlenmesine de yardımcı olur. Kızlara çocukluk çağında aşılama yapılabilir. HPV aşısı rahim ağzı kanserinden 7 yıl süresince %92 oranında korumakla beraber tam koruma sağlamaz.

Sigara İçmekten Kaçının: Sigara içmeyerek rahim ağzı kanserine yakalanma ihtimalinizi azaltabilirsiniz. Sigara içenler kansere neden olan HPV enfeksiyonuna daha yatkın hale gelir.

Cinsel Hayatın Önemliliği: Tek eşlilik önemlidir. HPV en sık korunmasız cinsel ilişki yoluyla bulaşır. Bu nedenle prezervatif kullanımı enfeksiyona yakalanma riskini azaltır. Bununla birlikte virüs sadece cinsel birliktelik yoluyla geçmez, her türlü genital temas sırasında geçebilir.

Rahim Ağzı Kanseri İçin Hangi Testler Mevcuttur?

HPV Testi: HPV DNA’nın serviks kanseri ile ilişkisi artık kanıtlanmış olup, serviks kanserli hastaların %99.9’un da HPV DNA varlığı gösterilmiştir. HPV testinin negatif olması durumunda; takip eden beş yıl içerisinde servikal kanser olma ihtimali çok düşüktür. Servikal kanser taramalarında kullanılacak HPV testleri; uluslararası geçerliliği olan ve toplum tabanlı sağlık taramalarında kullanılabilirliliğini gösteren FDA onayı bulunmalı, IVD’si olmalı (In Vitro Diagnostics)  veya testin özgüllüğü CIN2/3 için düşük riskli HPV genotipleri ile minimal çapraz reaksiyon ile ilgili tarama populasyonları için Meijer et al (IJC 2009) tarafından yayınlanan Avrupa Yönergelerindeki gereklilikleri karşılamalıdır ve bu durum en az 2.500 örneklemle yapılmış bir genel toplum primer kanser tarama çalışmasında gösterilmiş olmalıdır.

Pap-Smear Testi: Pap-smear testi dökülen servikal hücrelerin toplanıp incelenmesi esasına dayanan sitolojik bir tarama testidir. Bu sitolojik tarama testi ile henüz semptomatik hale gelmemiş olan preinvazif ve erken invazif servikal lezyonlar saptanır. Pap-smear testleri konvansiyonel ya da sıvı bazlı olarak yapılabilir.HPV veya Pap-smear testi her beş yılda bir tekrarlanır. Toplum tabanlı kanser taraması yapılan bireyler vatandaşlık kimlik numaraları ile kaydedilerek mükerrer testlerden kaçınılır.

Rahim Ağzı Kanseri Aşısı Var Mıdır?

Rahim ağzı kanser aşısı dörtlü ve dokuzlu olarak 2 çeşit vardır. HPV’nin en çok kanser yapan tiplerine karşı geliştirilen ve koruyuculuğu yüksek olan aşılar mevcuttur. Dünya Sağlık Örgütü, rahim ağzı kanserine karşı 9-14 yaşlarındaki kız çocuklara aşı yapılmasını önermektedir. Aşı 50 yaşına kadar yapılması önerilmektedir. Ülkemizde Sağlık Bakanlığı tarafından ruhsatlandırılmış iki HPV aşısı bulunmaktadır. Bunlardan ilki HPV’nin dört tipine (6,11,16,18) etkili olan (Kuadrivalan) Gardasil®ikincisi ise, iki HPV tipine (16,18) etkili olan (Bivalan) Cervarix®’dir.

HPV Virüsü Nedir? Nasıl Bulaşır?

İnsan papilloma virüsü (HPV) ise erkek ve kadında anogenital bölgede hastalığa cinsel yolla bulaşarak neden olan Papovaviridae ailesinden bir virüstür ve bir DNA virüsü olup 190’nın üzerinde değişik genotipi tespit edilmiş ve bunların yaklaşık 150 tanesi insandan izole edilmiştir.

• En önemli ve büyük oranlı bulaş nedeni cinsel temastır.
• Cinsel temas dışında havlu, bornoz, iç çamaşırı gibi malzemelerin ortak kullanımı,
• Ortak kullanım alanlarında bulunmak ve
• Hijyensiz teması da sayabiliriz. (Hijyensiz temastan kastımız örneğin tuvaletten sonra ellerini yıkamayan bir kişiyle tokalaşmak.)

Rahim Ağzı Kanseri İyileşir Mi?

Kanser en erken aşamada yani sadece rahim ağzı içerisindeyken tespit edilebilirse sağ kalma oranı %92 ile 100 arasındadır. 1. evrede 5 yıllık sağ kalma oranı ise %80 ile 90 arasındadır. Hastalık daha ileri evrede veya metastaz yapmış şekilde teşhis edilirse tedavi güçleşir ve sağ kalma oranı da buna bağlı olarak düşebilmektedir.

Rahim Ağzı Kanseri Nasıl Teşhis Edilir?

Tarama ve erken teşhis ile tedavisi yüzde yüz mümkün olan rahim ağzı kanseri, günümüzde kanserden ölüm nedenleri arasında çok geride yer almaktadır. Rahim ağzı kanser taramasını düzenli yaptıran bir kadının rahim ağzı kanserinden ölmeyeceğini söylemek mümkündür. Bu nedenle Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) rahim ağzı kanserinin bütün ülkelerde ülke çapında taranmasını önermektedir.

Rahim ağzı kanseri HPV ile ilişkili olan en yaygın hastalıktır. Neredeyse tüm rahim ağzı kanserleri HPV enfeksiyonu nedeniyledir. HPV ayrıca kadın ve erkeklerde cinsel organ ve ağız boşluğu kanserlerine de neden olmaktadır.

HPV’nin tespiti, erken dönemde rahim ağzındaki kanser öncülü değişikliklere işaret etmekte ve kanser teşhisini kolaylaştırmaktadır. Günümüzde HPV testleri rahim ağzı kanseri taramasında yer almaktadır. HPV testi rahim ağzı hücrelerde virüsün tespiti esasına dayanan bir testtir. Pap smear testi ise, dökülen rahim ağzı hücrelerin toplanıp incelenmesi esasına dayanan bir testtir. HPV ve Pap smear testi son derece basit ve ağrısız işlemler olup testler aynı anda yapılmaktadır.

Ülkemizde ulusal kanser tarama standartlarına göre; 30-65 yaş grubundaki her kadın 5 yılda bir HPV ve Pap smear testi ile taranmaktadır. Smear ve HPV testleri sonucuna gerekli durumlarda rahim ağzını mikroskobik inceleme metodu olan kolposkopi ve bu esnada biyopsi/endoservikal küretaj işlemlerine başvurulur.

Rahim Ağzı Kanseri En Sık Kaç Yaşında Görülür?

Rahim ağzı kanseri özellikle 35-45 yaş aralığındaki aktif cinsel hayatı olan kadınlarda görülür. Daha az sıklıkla 60-64 yaş arasında görülmekle beraber her yaşta görülebilmektedir.

Rahim Ağzı Kanserini Önlemenin Yolu Var Mı?

• Günümüzde HPV’nin en çok kanser yapan tiplerine karşı geliştirilen ve koruyuculuğu yüksek olan aşılar mevcuttur. Dünya Sağlık Örgütü, rahim ağzı kanserine karşı 9-14 yaşlarındaki kız çocuklara aşı yapılmasını önermektedir.
• 30 yaşından itibaren tarama testlerini düzenli bir şekilde yaptırmak
• Güvenli cinsel ilişki konusunda eğitim
• Cinsel aktivite sırasında prezervatif (kondom) kullanmak
• Erkeklerin sünnet olması
• Sigara kullanmamak
• Sebze ve meyvelerden zengin sağlıklı beslenmek

Smear Testi Nedir?

Smear testi son derce basit ve ağrısız bir kanser tarama yöntemidir. Kadınların 3 yılda 1 kez smear testi yaptırmaları, rahim ağzı kanserinden korunmak için oldukça önemlidir. Smear testi iki şekilde yapılmaktadır. Klasik yöntemde; alınan akıntı bir cam üzerine sürülür ve özel bir sprey ile tespit edildikten sonra laboratuvara yollanır. İkinci şekilde ise; alınan materyal bir şişe içindeki özel sıvıya boşaltılır. Bu şekilde laboratuvara gönderilir ve orada belirli aşamalardan geçirilerek mikroskobik muayenesi yapılır.

21 yaş üzerindeki aktif cinsel yaşamı başlamış tüm kadınların her 3 yılda bir kez smear testi yaptırmaları gerekir. Eğer aktif cinsel yaşam bu yaştan önce başlamışsa, başlanan yaştan itibaren ilk üç yıl içinde smear testi yapılması önerilir. Testler menopoz sırasında da aksatılmamalıdır. 65 yaşından sonra, hastanın o zamana kadar en az üç normal smear testi sonucu bulunuyorsa, doktorunun bilgisi ile smear testlerine son verilebilir. Ayrıca smear testinde şüpheli bir durum görülmüşse, test daha sık aralıklarla yapılabilir ya da ileri tetkik uygulanabilir.

Rahim Ağzı Kanseri Bulaşıcı Mıdır?

Rahim ağzı kanseri bulaşıcı değildir. Kansere neden olan virüs, yani HPV bulaşıcıdır. Erkeklere de HPV bulaşabilir ve genel de siğil oluşumu ile sonuçlanır. Bunun dışında oldukça nadir olsa da HPV erkeklerde, penis, anal kanal gibi bölgelerde kanser oluşumuna yol açabilir.

Erkekler için semptomlar oluşmadan HPV’yi saptayabilecek bir tarama testi yoktur, erkeklere HPV aşısı da uygulanmamaktadır. Zaten bir süre sonra enfeksiyon kendi kendine geçer. Eğer siğil varsa tedavisinin yaptırılması gerekir.

Rahim Ağzı Kanseri Tedavisi Sonrası Nelere Dikkat Edilmeli? Kanser Tekrarlar Mı?

Kanserin evresi ve tedavi şekline bağlı olarak rahim ağzı kanseri tedaviden sonra değişiklik göstermeyebilir veya tekrar ortaya çıkabilir. Vücudun başka bir yerinde yeni bir kanser de ortaya çıkabilir. Bu nedenle tedavi bittikten sonra bile rutin kontroller ve smear testleri önemlidir. Doktorunuz tedaviden sonra ilk birkaç yılda daha sık smear testi yaptırmanızı isteyebilir. Bu, tüm kanser hücrelerinin yok olduğundan emin olmak için yapılır. Başka testler ve işlemlere de gerek olabilir. Doktorunuz tedavi bittikten sonra bile ihtiyacınız olan kontrolleri planlamak için sizinle çalışacaktır. Multidisipliner yaklaşım hastanın tedavi sonrası yaşantısında büyük önem arz etmektedir.

Pankreas Kanseri Nedir?

Pankreasın herhangi bir bölümünde çoğalma eğilimi gösteren kötü huylu kitleler, pankreas kanseri olarak adlandırılır. Bu organda oluşan kanserler, organın tüm bölgelerinde gelişebilmekle birlikte en sık baş bölgesinde yayılım gösterir. Pankreas kanseri türleri arasında en sık rastlananı adenokanserdir. Adenokanser, agresif hücrelerden köken aldığı için hızlı şekilde ilerleyebilir ve çevre dokulara da metastaz yapabilir.

Pankreas Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Pankreas kanseri başlangıç evrelerinde herhangi bir belirti vermeden sinsi bir şekilde ilerleyebilir. Fakat ilerleyen dönemlerde görülmeye başlayan en yaygın pankreas kanseri belirtileri; kilo kaybı, karın ağrısı, sarılık, iştah kaybı, bulantı-kusma, halsizlik, yorgunluk, ishal, sindirim zorluğu, sırt ağrısı, cam macunu renginde dışkılama, solgunluk, aniden ortaya çıkan ve aile öyküsü bulunmayan şeker hastalığı ve depresyon gibi semptomlardır. Şişkinlik, hazımsızlık ve iştah kaybı ile birlikte yetersiz beslenme sonucunda hastalarda hızlı kilo kaybı görülür. En erken dönemde ortaya çıkan ve yaygın gözlenen belirtilerden bir tanesi de sarılıktır. Başlangıçta gözlerde ortaya çıkan sarılık, daha sonraları deride sararma, idrar renginin koyulaşarak ‘çay renkli idrar’ yapmaya dönüşmesi gibi durumlarla kendini gösterir ve nihayet ‘cam macunu’ olarak tanımlan dışkı renginin anormal şekilde açılması ile sonuçlanır. Sarılığın nedeni, karaciğerin ürettiği bilirubin maddesinin pankreas kanseri tarafından safra yolunun tıkanması sonucunda onikiparmak bağırsağına olan atılımının engellenmesidir. Ağrı önceleri müphem karın ağrısı olarak tanımlanan, hafif bir rahatsızlık hissi şeklindeyken, ileri dönemde sırta vuran karın ağrısı şeklini alır. Künt tabiatlıdır. Şişkinlik ve hazımsızlık belirtileri ile sıklıkla birliktedir.

Mide Kanseri Nedir?

Tüm kanserler arasında sık karşılaşılan kanser türü olan mide kanseri, midenin herhangi bir bölgesine yerleşen ve genellikle lenf bezleri, karaciğer, akciğer gibi organlara yayılabilen özelliktedir. Mide kanseri çeşitli nedenlerden dolayı mide mukozasında kötü huylu tümörlerin gelişmesi sonucunda gerçekleşir. Ülkemizde sık rastlanan kanserler arasında yer alan mide kanseri her yıl dünyada bir milyona yakın hayatını kaybetmesine yol açmaktadır.

Erkeklerde, kadınlara oranla daha sık rastlanan mide kanseri, son yıllarda teknolojideki gelişmeler sayesinde erken teşhis edilip, doğru tedavi uygulamaları ile kontrol altına alınabilmektedir. Uzman kontrolü ve doğru beslenme ile mide kanserinden korunmak ve kurtulmak mümkün hale gelmektedir.

Mide kanserinin temel tedavi yöntemi cerrahidir. Cerrahi olmadan mide kanserinin tedavisinden söz edilemez. Ancak, gastrointestinal sistem bölgesi kanserleri dört evreye sahiptir ve bu dört evrenin (evre 1, evre 2, evre 3 ve evre 4) her birinin kendine has özelliklerinden dolayı, çeşitli tedavi yöntemleri söz konusudur. Her yere yayılmış evre 4 bir kanserde cerrahi opsiyonu söz konusu olamazken genel anlamda, sadece karın içine, karın içi zarına ulaşmış, mideye sınırlı, mide etrafına sınırlı kanserde evre 4 te sıcak kemoterapi uygulanabilmektedir. Evre 1 ve evre 0 olarak tanımlanan evre 1’in daha aşağısında olan, mikroskobik mide kanserlerinde ise endoskopik tedavi yöntemleri kullanılmaktadır. Evre 2 ve evre 3 mide kanserlerde cerrahi tedavi özellikle kapalı laparoskopik cerrahi uygulanır. Bazı hastalarda hem endoskopinin hem laparoskopinin birlikte kullanıldığı da görülmektedir.

Mide Kanseri Belirtileri Arasında;

• Kilo kaybı
• Karın ağrısı
• Bulantı-kusma
• İştahsızlık
• Yutma güçlüğü
• Kanama
• Erken doyma
• Ülseri andıran ağrı

Pankreas İltihabı Nasıl Tedavi Edilir?

Pankreas iltihabı aniden oluşabilir (akut) veya tekrarlayan iltihaplar ile (kronik) bez, sindirim enzimi ve kan şekeri hormonlarını salgılama işlevini kaybedebilir.

Pankreas İltihabı Nedenleri

• Safra kesesi taşının kanala düşmesi (En sık),
• Yoğun alkol tüketimi,
• Hiperlipidemi,
• Virüsler,
• İlaçlar

Akut pankreatitte en belirgin bulgu; ani başlayan, karın üst bölümünde künt vasıflı, özellikle sırta ve kuşak tarzında bele yayılan şiddetli bir ağrıdır. Bulantı kusma ve ateş tabloya eşlik edebilir. Hastaneye müracaatı zorunlu kılan bir tablo gelişir.

Bu konuda deneyimli bir cerrah, klinik tablo ve bazı laboratuvar testleri ile tanıyı rahatlıkla koyar. Özellikle çekilen ilaçlı bilgisayarlı tomografide pankreasın hasarı hakkında fikir edinilebilir.

Mutlaka hastaneye yatış gerekir. Ağızdan gıda alımı kesilerek, serum ve antibiyotik tedavileriyle pankreas bezi dinlendirilir. Kist, apse, nekroz gibi komplikasyonların oluşumunda cerrahi işlem gerekebilir.

Mide Botoksu Nedir?

Mide botoksu endoskopik olarak midede belirli bölgelere, endoskopik olarak botilinum toksini uygulanması işlemidir. Son zamanlarda yan etkilerinin çok az olması ve hastaların rahat tolere edebilmesi nedeniyle sık tercih edilen bir obezite tedavi alternatifi olarak öne çıkmaktadır. Botoks uygulanması ile mide kaslarının kasılması düzenlenmekte, böylece mide boşalma süresi uzatılmakta ve hastalarda uzamış tokluk hissi sağlanarak kilo verilmesine yardımcı olunabilmektedir.

Kimler İçin Uygundur?

Mide botoksu dünyada ve ülkemizde öncelikle mide balonu gibi hafif-orta derecede (vücut kitle indeksi 27-25 kg/m2) obezitesi olan hastalarda tercih edilmektedir. Yan etkileri çok daha az olduğundan genellikle işlem sonrası ertesi gün hastalar günlük hayatına devam edebilmektedir. İleri derecede obez (vücut kitle indeksi 40’ın üzerinde) olan hastalarda ise mide botoksu yerine cerrahi tedaviler açısından değerlendirme yapılmalıdır. Ancak cerrahi açısından yüksek riskli hastalarda yine mide botoksu kilo vermeye yardımcı olabilir.

Nasıl Uygulanır?

Mide botoksu endoskopik olarak uygulanan bir tedavi olup işlem süresi yaklaşık 20 dakikadır. İşlem sedoanaljezi altında hastarımız uyutularak yapılmaktadır. Öncelikle hastalar endoskopik olarak değerlendirilmekte, işlemin yapılmasına engel bir durum yoksa değerlendirme sonrası mide içerisinde belirlenen bölümlere 100-400 IU botilinum toksini enjeksiyonu yapılmaktadır. İşlem sonrası hastalar bir süre (yaklaşık 1-2 saat) gözlem altında tutulmakta ve sonrasında taburcu edilmektedir. Çoğu kez hastalar işlem ertesi günü günlük hayatına dönebilmektedir.

Midesinde ülser veya şiddetli gasrit olan hastalarda ise bu hastalıklarına uygun tedaviler yapıldıktan sonra mide botoksu işlemi uygulanabilir.

Yan Etkileri Var Mıdır?

Botilinum toksini yıllardır tüm dünyada estetik amaçlı olarak oldukça yaygın kullanılmasına rağmen bilinen önemli bir yan etkisi görülmemiştir. Bu nedenle uygun dozlarda ve deneyimli hekimlerce uygulandığında nisbeten güvenli bir tedavi olarak kabul edilmektedir. Mide botoksu uygulamalsı da standart bir endoskopik işlem olup literatür incelendiğinde önemli bir yan etkisi olmadığı görülmektedir. Ancak botilinum toksin alerjisi veya bilinen ilerleyici kas hastalığı olanlarda mide botoksu uygun bir tedavi yöntemi olmayacaktır.

Mide botoksu sonrası 5-6 ay içinde ilacın etkilerinin tamamen kabolduğu ve geride bir etki bırakmadığı bilinmektedir. Bu nedenle kalıcı bir sorun oluşturmamaktadır.

Gebe ve Emzirenlerde Uygulanabilir Mi?

Gebelerde bilinen bir yan etkisi gösterilmemiş olmakla birlikte birçok ilaç gibi mide botoksunun da uygulanması önerilmemektedir. Emziren annelerde ise lohusalığın ilk aylarından sonra gereklilik halinde uygulanabilmesine engel durum saptanmamıştır ancak bu konuda literatürde yeterli veri bulunmamaktadır.

Sonrasında Nelere Dikkat Etmeli?

Mide botoksu sonrası çoğu hastada belirgin bir yan etki gözlenmezken bazı hastalarda ilk birkaç gün midede kasılma hissi yaşanabilmektedir. İştah azaltıcı ve tokluk hissi oluşturan etkileri bilinmekle beraber tedavi sonrası yüksek karbonhidrat içeren bir beslenmeye devam etmek hastalarımızın istenen kiloya ulaşmasını zorlaştırabilmektedir. İşlem sonrası sağlanan tokluk hissi ile birlikte uygun bir diyet planlaması önem taşımaktadır.

Balondan Farkı Nedir?

Mide balonu da botoks gibi kilo vermek amacı ile uygulanan bir endoskopik müdahaledir. Ancak mide balonu işlem sonrası zaman zaman bulantı ve kusma gibi şikayetler şiddetli olabilmekte ve balon boyutunda ayarlamalar ve çeşitli ilaçlarla destek tedavileri gerekebilmektedir. Botoks ise tek bir endoskopik işlem ve daha az yan etkilerle iştah azalması sağlayabilir. Ayrıca mide balonu çıkarıldıktan hemen sonra görülen iştah açılması botoks sonrası görülmemektedir. Mide botoksu 6 ay sonunda ikinci bir seansta tekrar uygulanabilmektedir.

Mide Balonu Nedir?

Mide balonları hastalarımızın kilosu ve mide özelliklerine göre değişen miktarlarda (400-700 cc) hava veya sıvı ile şişirilerek mideye yerleştirilen özel silikon bir yapısı olan balonlardır. Uygun diyet ve egzersiz uygulamalarına rağmen kilo vermekte zorlanan, hafif-orta derecede obez (boy-kilo endeksi 27-35) olup cerrahi tedavi ihtiyacı olmayanlarda veya ileri derecede obez olmakla birlikte cerrahi tedavi olmak istemeyenlerde veya cerrahi tedavi riski yüksek olan hastalarda endoskopik olarak uygulanır. Balon tiplerine göre 6 ile 12 ay arasında midede bırakılarak süre bitiminde çıkarılır, geçici bir tedavi yöntemidir. Balon çıkarıldıktan sonra midede kalıcı bir etki bırakmamaktadır.

Uygulanan hastalarımızda midede bulunan balon tokluk hissi oluşturarak yeme alışkanlıklarında değişiklik oluşturur. Balon mide içerisinde tokluk hissi oluşturarak hastaların porsiyonlarını küçültmesini ve yeme sıklığını azaltmasına yardımcı olur. Yapılan çalışmalarda metabolik sendrom, bozulmuş glukoz toleransı, şeker hastalığı ve kolesterol yüksekliği olanlarda tedavilerinde kilo kaybı sayesinde olumlu etkiler sağladığı gösterilmiştir.

Kimlere Yapılır?

Dünyada ve ülkemizde boy kilo indeksi 27 ila 35 kg/m2 olan hastalar için, kilo kaybını sağlamak için erken bir müdahale olarak mide balon tedavisi uygulanmaktadır. Bu hastalar obezite cerrahisi için uygun değildir, ancak obezite ile ilişkili tıbbi hastalıkları önlemek veya tedavi etmek için mide balonu iyi bir seçenektir. Ayrıca mide balonu uygulanması ameliyat açısından yüksek riskli olan ileri derecede obez (boy kilo indeksi>40kg/m2) hastalarda da sıklıkla tercih edilen, güvenilir bir yöntem olarak öne çıkmaktadır.

Mide içerisinde ülser, geniş bir mide fıtığı gibi rahatsızlığı olan hastalar için mide balonu ilk aşamada uygun değildir. Mide ülserleri tedavi edildikten sonra balon uygulaması yapılabilir.

Nasıl Uygulanır?

Mide balonu uygulaması sedoanaljezi dediğimiz damar yoluyla uygulanan düşük doz anestezi ilaçları ile hastalarımızı uyutarak yapılmaktadır. İşlem çoğu kez 20 ile 30 dakika kadar sürmektedir. Balon mideye yerleştirilmeden önce hastalarımızın yemek borusu, mide ve oniki parmak bağırsağı ayrıntılı olarak incelenmekte ve herhangi bir hastalık ya da balon yerleştirilmesine engel bir durum olup olmadığı değerlendirilmektedir. Mide balonu yerleştirilmesine engel bir durum yok ise aynı seansta endoskopik incelemenin devamında balon mideye yerleştirilerek şişirilmekte ve işlem sonlandırılmaktadır. İşlem sonrası hastalar dinlenme odasında bir süre takip edilmekte ve sonrasında taburcu edilmektedir.

Mide balonları türü ve hasta ihtiyacına göre 6 ile 12 ay sonrasında yine endoskopik olarak çıkarılmaktadır.

Yan Etkileri

Mide balonu genel olarak yan etkilsi çok az olan bir işlemdir.

Mide balonu sonrası en sık görülen yan etkiler bulantı ve kusmadır. Bu yan etkiler çoğunlukla ilk üç gün içerisinde geçmekte, nadiren 1 hafta kadar sürebilmektedir. Kusma şikayetleri şiddetli olursa hasta doktoruna ulaşmakta ve gereğinde bulantı önleyici ilaçlar ilk birkaç gün kullanılabilmektedir. Bazı balon türleri içerisindeki hava yada sıvının azaltılıp artırılabilmek özelliği taşımakta, bu balonların uygulandığı hastalarda balon içeriği ilk günler azaltılarak bulantı ve kusma sorunları çözülebilmekte ve mide balona uyum sağladığında içeriği tekrar artırılarak daha etkin hale getirilebilmektedir. Nadir de olsa uyum sağlayamayan hastalarda balonun erken çıkarılması gerekebilmektedir.

Sonrasında Nelere Dikkat Etmek Gerekir?

Mide balonu uygulaması sonrası beslenmeye dikkat edilmesi en önemli noktadır. Özellikle ilk birkaç gün sıvı ağırlıklı beslenme hastalarda bulantı ve kusma şikayetlerinin önüne geçebilir. Gerektiğinde bazı hastalarımıza kısa süreli mide asit baskılayıcı ilaçlar verilmektedir. Buna rağmen ilk günlerde görülebilen bulantı şikayetleri şiddetli olan hastalarda bu şikayetleri geçinceye dek çeşitli ilaçlar kısa süreli olarak verilebilir.

Balon her ne kadar tokluk hissi sağlayıp hastalarımızın öğünlerini küçültse ve kilo vermeye katkıları olsa da düzenli bir beslenme şekli belirlenerek buna uyum sağlanması yeterli kilo verilebilmesi için önem taşımaktadır. Balon mideden alındığında ise ilk günler oluşabilecek iştah artışı konusunda dikkatli olunmalıdır.

Hirsutizm Nedir?

Kadınlarda kıllanma artışına Hirsutizm denir. Hirsutizmdeki kıllanma artışı, vücudun herhangi bir bölgesinde değil androjen hormona duyarlı dediğimiz üst dudak, çene, kol, bacak, göğüs, karın ve sırt gibi belli bölgelerde olur. Bu kıllar genellikle kalın ve siyah olur. Kıllanma artışı ile Akne (sivilce) de beraber olabilir. Dudak mukozası, avuç içi ve ayak tabanı dışında bütün vücut kıllarla kaplıdır.

İnsan vücudunda yapısal olarak 3 tip kıl vardır. Yenidoğan bebeklerin vücudu Lanugo tipi açık renk yumuşak kılla kaplıdır ve doğum sonrası ilk aylar içinde kaybolurlar. Vellüs tipi kıllar ise Lanugo kıllardan biraz daha büyük ve açık renkli yumuşak kıllar olup androjen bağımlı olmayan vücut bölgelerinde görülen kıllardır. Terminal kıllar ise uzun ve siyah kıllardır. Kıllanma artışıyla androjen hormon seviyeleri arasında bir ilişki olmayabilir.

Vücuttaki kıl dağılımı (kıl derecesi) modifiye Ferriman Gallwey (FG) skorlaması ile değerlendirilir. 9 bölge 0 ile 4 arasında skorlanır ve toplam skor elde edilir. Toplam FG skoru 36’dır. Normal şartlarda kadınlarda FG skoru 8 ve üzerinde ise Hirsutizm olarak kabul edilir. Bununla beraber Akdeniz kıyısı ülkelerde ve Orta Doğu bölgesindeki kadınlarda FG skoru 9–10’un üzerindeyse Hirsutizm olarak kabul edilirken, Asya’lı kadınlarda 2 ve üzeri Hirsutizm olarak kabul edilir. FG skoru 8–15 arası olan olgular hafif, 16–25 arası olanlar orta ve 25 üzeri olan olgular ise ciddi Hirsutizm olarak adlandırılır. Bir kadın 3 pozitif FG skorundan bile rahatsız olabilir. Dolayısıyla hastanın şikayeti esas alınır.

Anoreksiyo nervosa ve hipotiroidi gibi hastalıklarda veya glukokortikoid, minoxidil, fenitoin gibi çeşitli ilaçların kullanımında da yaygın, yumuşak özellikte, siyah olmayan ve androjen artışının neden olmadığı bir tür kıllanma artışı olabilir. Bu duruma hipertrikoz denir ve Hirsutizmden farklıdır.

Hirsutizm Neden Olur?

Hirsutizme en sık sebep olan durum Polikistik over sendromudur. Bu durumda tabloya menstruel düzensizlik ve sivilce artışı da eşlik edebilir. Ayrıca Polikistik over sendromu, Tip 2 Diyabetin (şeker hastalığı) bir habercisi olabilir. Hirsutizmin diğer sebepleri arasında; Konjenital adrenal hiperplazi, Over tümörleri, Adrenal tümörler, Cushing hastalığı ve Hipertekoz sayılabilir.

Hirsutizm Tedavisi

Bu hastalar değerlendirilirken öncelikle kıllanma artışının başlama zamanı ve nasıl seyir gösterdiği-ilerleme hızı- sorulur. Menstruel siklus düzeni, kilo durumu araştırılır. Kullandığı ilaçlar sorgulanır.

Muayenesinde Ferriman Gallwey skorlaması yapılır, eşlik edebilecek diğer sivilce, pigmentasyon artışı veya kilo fazlalığı gibi bulgular değerlendirildikten sonra başta testosteron hormonu olmak üzere tetkikleri yapılarak tedavisine geçilir.

Hirsutizm tedavisinin süregen bir tedavi olduğu en az iki yıl sürmesi gerektiği, tedaviye yanıtın kıl siklusundan dolayı 6 aydan önce ortaya çıkmadığı bilinmelidir.

Bilhassa fazla kilolu Polikistik over sendromlu kişiler beslenmeye dikkat etmeli ve egzersize başlamalıdır.

Hafif ya da lokalize olgularda tek tedavi olarak lokal tedavi yani kıl ağartma, kopartma, tıraş etme, ağda yapma, elektroliz, lazer epilasyon gibi kıl çıkarma yöntemleri ve eflornitin gibi lokal ilaç uygulaması yapılabilir. Tıraş etmenin yeni kıl oluşumunu artırmadığı gösterilmiştir.

Hastanın durumuna göre tedavide kişiye göre özelleştirilmiş tekli veya kombinasyon ilaçlar kullanılır.

Safra ve Pankreas Hastalıklarında ERCP Yöntemi

Endoskopik retrograd kolanjiyopankreatografi (ERCP), özel bir endoskopik cihaz ile ile oniki parmak bağırsağına ulaşılarak safra yolları ve pankreas hastalıklarının yönelik yapılacak inceleme ve tedavilere imkan sağlayan gelişmiş bir endoskopik tedavi yöntemidir. Hastalar uyutulur, ağız yoluyla duodenoskop adlı cihazla girilerek yemek borusu ve mide geçilerek oniki parmak barsağına safra kanalı ve pankreas kanalının birlikte açıldığı papilla denilen yapıya ulaşılır. Daha sonra kılavuz tel, kateter, balon, stent gibi çeşitli cihazlarla kanallar içerisindeki taşlar, tümöre veya enflamasyona bağlı darlıklar gibi bir çok durum ameliyatsız olarak düzeltilebilmektedir.

ERCP dünyada ve ülkemizde deneyimli gastroenteroloji uzmanları tarafından az sayıda merkezde uygulanabilmektedir. Safra yolu ve pankreas hastalıklarının tanısında en güvenilir tekniklerin başında gelmektedir. Ayrıca safra yollarını tıkayan taşlara bağlı sarılık ve enfeksiyon gelişen hastalarda, bu taşlar çıkarılarak tedavi sağlanabilmektedir. Bu yöntem sayesinde artık safra kanalına yönelik olan ameliyatlara gerek kalmamaktadır. Ameliyattan çok daha güvenli olup çoğu zaman hastalar genellikle aynı gün taburcu olabilmekte ve günlük aktivitelerine dönebilmektedir. Hastanemizde deneyimli ekibimiz tarafından, steril şartlarda birçok endoskopik işlem gibi ERCP işlemi de halkımızın hizmetine sunulmaktadır.

ERCP Kimlere Uygulanır?

ERCP en sık safra kanalına düşerek kanalda tıkanıklık ve buna bağlı sarılık, safra yollarında enfeksiyon ve pankreatit gibi hastalıklara sebep olan safrayolu taşlarının çıkarılmasında uygulanmaktadır. Ayrıca safra yollarında iyi veya kötü huylu hastalıklara bağlı gelişen darlık ve tıkanıklıkların hem tanısında hem tedavisinde en güvenilir ve etkili tedavi yöntemidir. Safra kesesi yada kist hidatik ameliyatları sonrası gelişen safra yolu kaçakları da ERCP ile başarıyla tedavi edilebilmektedir.

Romatizma ve Romatizmal Hastalıklar Nedir?

Romatizma kemik, kas ve eklemlerin etrafındaki ağrı veya acıyı ifade etmek için kullanılan bir terimdir. Eklemleri ve bağ dokusunu etkileyen kronik ya da aralıklı ağrıya neden olur. Romatizma deyince tek bir hastalık anlaşılmaz. 200’den fazla hastalığı içerir. Bazıları sık bazıları ise oldukça nadir görülür. Genellikle kas-iskelet sistemini tutmakla birlikte iç organları da tutabilir. .romatizma çocuklar da dahil olmak üzere her yaşı etkileyebilir, Kadınlarda görülme oranı daha yüksektir.

2 tip romatizma vardır:

• İltihabı olanlar
• İltihabı olmayanlar

İltihabı Olanlar

• Mikropların eklemde oturmasıyla ortaya çıkan mikrobik romatizmalar
• Bağışıklık sisteminin bozuk oluşu sonucu gelişen mikropsuz iltihap romatoid artrit (RA), ankilozan spondilit (AS) ve yaygın bağ doku iltihabı yapan hastalıklar (sistemik lupus eritematozus gibi hastalıklar.
• Diğer bir iltihap tipi de başta ürik asit olmak üzere diğer kristallerin eklemlerde ve çeşitli dokularda oturarak yaptığı tahriş sonucu ortaya çıkan iltihaptır. Gut ve yalancı gut hastalığında bu tip iltihap vardır.

İltihabı Olmayan Romatizmalar

Bu romatizmaların en önemlisi artroz (kireçlenme)’dur. Artrozda eklemde iltihap yoktur. Buna karşılık aşınma vardır Travmalar (kaza, darbe) mekanik nedenler, metabolik ve psikolojik bozukluklar iltihabı olmayan romatizmaların en önemli nedenleridir.

Romatizmanın Bulguları

Bulgular romatizmanın çeşidine bağlı olarak değişmektedir.

• Bir veya daha fazla eklemde şişlik,
• Eklemler etrafında katılık,
• Eklemlerde kızarıklık ve sıcaklık artışı,
• Eklemlerde sürekli veya tekrarlayan ağrı
• Eklemi hareket ettirmede veya kullanmada zorluk.

Tanı ve Tedavi İçin

Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon (FTR) uzmanlarına başvurabileceğiniz gibi, şikayetlerinizin niteliği ve yerine göre Romatoloji ve Ortopedi uzmanına da başvurabilirsiniz.